Opinie: online viespeuken, jullie zijn bij deze gewaarschuwd
“Stuur maar een naaktfoto” deed mijn emmer der vernedering overlopen
Het stond er écht. In mijn Messenger-venster, zwart op wit. “Stuur maar een naaktfoto”. Het is een van de tientallen berichten die ik ontvang sinds ik in de actieve politieke – en dus publieke – arena ben gestapt. Het is een lastig evenwicht, zeker in het begin. Het evenwicht tussen de ‘ik’ die haar standpunten en ideeën wil delen – ook online – in de hoop zoveel mogelijk mensen te overtuigen, én die andere ‘ik’, de vrouw van 33 die zich plots ongemakkelijk voelt bij elke post met zulke schunnige praat.
Nu, als Belgische met roots elders ben ik wel wat gewoon. Niemand hoeft zich zorgen te maken, ik ben best wel een stoere chick. In het échte leven dien ik ‘vieze mannen’ of al diegenen die openlijk racistische praat verkopen van antwoord. Altijd rechtuit en eerlijk, soms resoluut en kordaat: get out of my way. Toch betrap ik mij erop dat seksuele intimidatie in de hiërarchie der vernederingen mij altijd het hardste raakt. Op seksisme staat ook geen religie, kleur, leeftijd. Ook mannen die mijn roots delen – en met wie ik normaal gezien de strijd tegen discriminatie aanga – worden dan tegenstanders.
Alleen is er online dat vluchtige van een gesprek niet. Het staat er én het blijft er. Op de koop toe lezen vrienden, familie en collega’s gewoon mee hoe ik best eens ‘lekker geneukt kan worden’. En het blijft er staan tot ik het zelf delete of het – na een omslachtige procedure – zelf rapporteer bij Facebook of Twitter. Een greep uit het het meest recente aanbod? “Mijn stem heb je, maar ben je single?” – “Kunnen we eerst iets gaan eten?” – “Ik wil je wel steunen, maar heb je een vaste relatie?”. De grootste ‘viespeuken’ bespaar ik jullie.
Tot dan die “Stuur maar een naaktfoto” mijn emmer der vernedering deed overlopen. Plots was het genoeg. Ik twijfelde lang om de man met naam en toenaam op Facebook kenbaar te maken. Ik sprak er met – ook mannelijke – collega’s over en zij spoorden mij uiteindelijk aan om het te doen. Het resultaat? Eén grote teleurstelling. De viespeuk in kwestie lachte er zelf mee: “Doe maar, hahaha”.
Toen ook andere vrouwelijke kandidaten, velen onder hen al langer in de politiek, me lieten weten dat “Aandachtshoer” of “Neuken?” dagelijkse kost was, dacht ik pas echt: what the fuck? Laten we dit zomaar toe? Hoe pak je zoiets aan? Hoe pakken, wij vrouwen, dat aan? Naar de politie gaan is geen optie als je dat 10 keer per dag moet doen. En eerlijk gezegd, ik heb werkelijk geen idee of zo’n klacht überhaupt kans maakt. De vaststelling vandaag is dat er gewoon geen enkel platform voorhanden is om online seksuele intimidatie aan te pakken.
In Duitsland is er sinds anderhalf jaar de zogenoemde Facebook-wet. Concreet: gebruikers kunnen online beledigingen of haatzaaierij melden, en aangeven waarom ze denken dat de wet wordt overtreden. Dan zijn Facebook, Twitter of Google aan de beurt: overduidelijke wetsovertredingen moeten binnen de 24 uur worden verwijderd. Doen ze dat niet, dan kunnen een boete krijgen die kan oplopen tot 50.000 euro. Mooi denk ik dan, dat is al een begin. Al ben ik niet helemaal zeker of het een goed idee is om een commercieel bedrijf te laten bepalen wat wel en niet kan. Trouwens online seksisme los je daar niet mee op. Bovendien worden alleen sociale media zelf geresponsabiliseerd, niet de viezerik die mij schunnige berichten stuurt.
De sociale media zijn een weerspiegeling van wat er zich in onze samenleving afspeelt. Toch hebben we in het publieke leven en in de klassieke media gaandeweg duidelijke omgangsvormen en fatsoen-normen afgesproken. Overtreed je die, dan staan daar straffen op. Zo simpel is het. Het kan niet langer dat op sociale media alles kan en mag. Zolang een overheid niet dezelfde tools creëert om om ook aan online seksisme paal en perk te stellen – zelfs strafbaar te maken – zit er niks anders op dan die verhalen (anoniem) te delen. Zodat de bewustwording rond zo’n verwerpelijk gedrag toeneemt om die mannen te stoppen. Net als gebeurde met #metoo in het échte leven. Het opende een debat, er werd over gepraat.
Online viespeuken zijn bij deze gewaarschuwd. Al wie zich bezondigt aan online seksuele intimidatie zal ik voortaan consequent publiceren. Alle vrouwelijke kandidaten roep ik meteen op om hetzelfde te doen als het ook hen overkomt. Ik heb er zelfs een hashtag voor: #onlineseksisme. En oh ja, nog dit: fijne mannen. Doe gewoon mee aub!
Zeynep Balci
